Wojna w Ukrainie jest już odczuwalna w branży budowlanej w Polsce, której filarem są Ukraińscy pracownicy. W 2021 r. branża ta zatrudniała 373 tys. Ukraińców, o 21 proc. więcej niż rok wcześniej, co stanowiło prawie 80% pracujących legalnie na budowach cudzoziemców. Rozpoczęcie rosyjskiej inwazji spowodowało, że wielu Ukraińców zdecydowało się powrócić do kraju i bronić swojej ojczyzny. Ten fakt skutkuje odpływem pracowników z polskiego rynku budowlanego na poziomie 20%. Jeżeli dojdzie do masowego odpływu pracowników, będzie to miało wpływ na ceny niektórych zleceń, które ze względu na brak mocy produkcyjnych mogą wzrosnąć.

To, a także coraz wyższe ceny materiałów budowlanych mają realny wpływ na koszty budowy, które z kolei warunkują ceny nieruchomości. Spoglądając w przyszłość na horyzoncie pojawia się także kilka innych czynników, które nie pozostaną bez wpływu na ceny zakupu oraz wynajmu nieruchomości w roku 2022:

• wysoki poziom inflacji;
• wspomniane już coraz wyższe koszty materiałów budowlanych;
• rosnące koszty paliwa, energii elektrycznej oraz gazu;
• skokowy wzrost liczby emigrantów w Polsce*.

*na dzień pisania artykułu (10.03.2022 r.) liczba emigrantów, która przekroczyła polsko-ukraińską granicę wynosi 1,43 mln. Odnosząc to do liczby ludności w Polsce (38 mln) daje nam to skokowy wzrost liczby ludności o 3,76%.

Uwzględniając wszystkie powyższe czynniki nasuwa się kilka prawdopodobnych scenariuszy tego jak obecna sytuacja wpłynie na rynek nieruchomości w Polsce.

W trudnym i niepewnym położeniu emigrantów spodziewalibyśmy się w pierwszej kolejności wzrostu zainteresowania mieszkaniami na wynajem. Najem nieruchomości z jednej strony spełnia podstawową potrzebę mieszkaniową, z drugiej jest elastyczny i nie związuje najemcy z danym miejscem tak mocno, jak jej posiadanie na własność. Część naszych sąsiadów liczy na szybki powrót do ojczystego kraju, przez co nie są zainteresowani zakupem nieruchomości w Polsce. Przede wszystkim jednak, sytuacja ekonomiczna wielu osób uciekających przed wojną nie pozwala na taki zakup. Niewątpliwie nie jest to także najwyższy priorytet dla wielu rodzin, które przez wojnę zostało rozdzielonych.

Nie bez wpływu na ten trend są również rosnące stopy procentowe, które znacząco ograniczyły liczbę klientów decydujących się na zakup mieszkania finansowanego kredytem hipotecznym. Z kredytowego podwórka duże znaczenie ma także surowa ocena zdolności kredytowej przez banki, jeszcze bardziej dotkliwa po wprowadzeniu Polskiego Ładu. Bez wątpienia wpłynie ona na możliwości zakupowe Polaków.

Oznacza to, że nie tylko nasi sąsiedzi w najbliższym czasie będą żywo zainteresowani wynajmem mieszkań. Wzrost popytu na najem nieruchomości może – i prawdopodobnie będzie – skutkował wzrostem cen najmu. Początki tych wzrostów – a także zwiększenia popytu – widać już teraz. 

Czy więc na polskim rynku nieruchomości szykuje się spadek cen?

Potencjalnym czynnikiem, który mógłby mieć wpływ na destabilizację cen nieruchomości w Polsce, byłaby nerwowa sprzedaż nieruchomości przez właścicieli, co spowodowałoby nagły wzrost podaży i mogłoby skutkować obniżeniem cen. Takie działania właścicieli mieszkań – zwłaszcza tych, którzy poza nieruchomościami spełniającymi ich potrzeby mieszkaniowe mają także inne nieruchomości – w obliczu rosyjskiej agresji nie są wykluczone, choć do tej pory ta hipoteza nie znajduje potwierdzenia w rzeczywistości. 

Z drugiej strony, możemy się spodziewać, że część osób uciekających z Ukrainy zostanie w Polsce. To w dalszej perspektywie może skutkować wzrostem popytu na zakup nieruchomości także wśród nowej grupy osób (emigrantów). Już od kilku lat widać, że liczba mieszkań kupowanych przez obcokrajowców notuje tendencję wzrostową, wśród nich dużą grupę stanowią właśnie Ukraińcy.